هنوز تصمیمی درباره بستر، زیربستر و پهنه دریای خزر گرفته نشده است
دوشنبه 7 مرداد 1398 - 16:08:16
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان بعد از ظهر امروز در صحن علنی مجلس در پاسخ به سوال چند تن از نمایندگان در خصوص رژیم حقوقی دریای خزر، گفت:  اگر به تاریخ معاصر ایران دقت داشته باشیم تنها حکومتی که در آن یک وجب از خاک و آب ایران عزیز ما مورد مذاکره قرار نگرفته و از دست نرفته،  نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است.

وی اضافه کرد: سلسله های پادشاهی گذشته را نگاه کنیم متاسفانه در تمام آن دوران قسمت هایی از ایران جدا شد و تنها در دوران جمهوری اسلامی است که علیرغم یک جنگ تحمیلی و فشارهای فراوان حتی یک وجب از خاک ایران از ما جدا نشده و این افتخار بزرگ است برای این نظام و مردم بزرگوار که در برابر همه فشارها مقاومت کردند و با خون شهدای گرانقدر خود از وجب به وجب خاک کشور خود دفاع کردند.

وزیر امور خارجه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از ابتدای فروپاشی دولت شوروی تمام هم خود را برای حفظ منافع خود در دریای خزر قرار دهد داده است، اظهار داشت: بنده به عنوان معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه در دهه هفتاد شمسی اولین اجلاس مدیران حقوقی پنج کشور ساحلی دریای خزر را برگزار کردیم و از آن زمان به مدت 21 سال مسئولان مختلف وزارت امور خارجه با هدایت شورای عالی امنیت ملی مسئولیت مذاکرات را برعهده داشتند.

ظریف اضافه کرد: این مذاکرات بسیار دشوار بود و تمام تلاش ما در این بود که حق جمهوری اسلامی ایران در تمامی این مذاکرات حفظ شود و به همین دلیل است که مذاکرات 21 سال به طول کشیده است.

وی تاکید کرد: در طول مدت 21 سال پروتکل های مختلف در خصوص حمایت از محیط زیست دریای خزر، ماهیگیری در دریای خزر و دیگر موضوعات مطرح شد و برای حفظ آبزیان دریای خزر و حفظ محیط زیست آن دریا به تایید رسید و در نهایت هم کنوانسیون جامع حقوقی دریای خزر که موضوع اصلی مذاکرات ما در 21 سال بود به نتیجه رسید.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: این مذاکرات در سال 95 و  96 مراحل نهایی خود را طی کرد و پس از آن مراحل داخلی را در کشورهای عضو این کنوانسیون طی کرد. در نهایت این مذاکرات در سال 1397 و پس از تصویب  در شورای عالی امنیت ملی به تصویب رسید.

ظریف تصریح کرد: هیچ چیز بدون تصویب مجلس شورای اسلامی قطعاً نهایی نخواهد شد. نکته‌ای در خصوص چارچوب حقوقی و سیاسی تنظیم کنوانسیون حقوقی دریای خزر خدمت نمایندگان محترم و مردم شریف ایران عرض کنم.

وزیر امور خارجه در خصوص اینکه آیا در این کنوانسیون سهمی برای جمهوری اسلامی ایران از پهنه آبی یا زیر بستر دریای خزر تعیین کرده‌ام یا خیر تصریح کرد: آنچه که در کنوانسیون کاملا مشخص است آن که ما در این دو زمینه به نتیجه نرسیدیم و مصوب شد این موضوع در کنوانسیون بر اساس قراردادهای دوجانبه تصویب بشود.

 وی گفت: اما در خصوص پهنه آبی با توجه به مشکلاتی که در این زمینه از زیر بستر در دهه 70 پیدا شد، آنها خودشان به صورت دوجانبه توافقاتی را امضا و در مورد روی آب توافق کردند که تنها در صورتی تقسیم روی آب مورد تایید قرار بگیرد که هر پنج کشور توافق کنند.

ظریف خاطرنشان کرد: در کنوانسیون حقوقی دریای خزر با اقداماتی که انجام دادیم تلاش کردیم که مانع از آن شویم جمهوری اسلامی ایران با عمل انجام شده مواجه شود. کار دیگری که در کنوانسیون صورت گرفته است برای تنظیم خط مبدا است. سواحل دریای خزر در جمهوری اسلامی ایران سواحل مناسبی نیست.

وزیر امور خارجه گفت: ما هیچ تضرسی در سواحل نداریم و تقریبا سواحل ما صاف هستند که این برخلاف سایر کشورها است که سواحل مضرس دارند و در تقسیم خط مبدا به روش سنتی می‌توانستند حقوق بیشتری از ایران را داشته باشند.

 وی ادامه داد: بر همین اساس هم تاکید کردیم که خط مبدا همه باید مورد توافق هر پنج کشور قرار بگیرد که این به معنای آن است که تا زمانی خط مبدا ایران مشخص نشود خط مبدا دیگران هم پذیرفته نخواهد شد و اسامی آن به صورت ویژه در کنوانسیون و در ماده یک آن اعلام شده که کشورهایی که سواحل آن ها موضع نامناسبی را برایشان فراهم آورده است، می‌توانند از وضعیت ویژه‌ای برخوردار باشند.

 ظریف تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در اعلامیه ای که در زمان تصویب کنوانسیون و در زمان امضای ان صادر کرده به صراحت گفته که این بند از کنوانسیون مربوط به جمهوری اسلامی ایران است. باید خط مبدا ایران به صورتی ترسیم شود که ما با کشورهایی که دارای طول ساحل مشابه هستند، دریای سرزمینی مشابهی هم داشته باشیم.

وزیر امور خارجه گفت: تمامی تضمین های لازم برای آنکه نتوانند بدون حضور ما تصمیم بگیرند، گرفته شده است چون در واقع وضعیت حقوقی دریای خزر بر خلاف روابط ایران و عراق در اروندرود یک وضعیت دو جانبه نیست. در مورد ایران و عراق و در خصوص اروندرود موضوع دو جانبه است که توافقنامه 1975 بر آن حاکم است و تا زمانی که دو کشور با یکدیگر توافق نکنند امری انجام نخواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: اما در مورد دریای خزر پنج کشور حضور دارند، ما در این کنوانسیون توانستیم بندی را بگنجانیم که خط مبداء بدون توافق همه اعضا تعیین نشود.

ظریف گفت: به غیر از این نکته که در واقع تضمینی برای ما به حساب می آید و همچنین نکته قبلی که در خصوص وضعیت نامناسب سواحل ایران در دریای خزر بود، هیچ تصمیم‌گیری دیگری در مورد بستر، زیر بستر و یا پهنه دریای خزر صورت نگرفته است. آنچه که در کنوانسیون حقوقی دریای خزر مورد توجه قرار گرفته، ترتیبات زیست‌محیطی، کشتیرانی و تعیین حدودی است که پس از تعیین خط مبدا انجام خواهد شد.

http://etefagherooz.ir/fa/News/4590/هنوز-تصمیمی-درباره-بستر،-زیربستر-و-پهنه-دریای-خزر-گرفته-نشده-است
بستن   چاپ