چاپ

ترمیم آسیب‌های وارد شده به مفاصل به دلیل توان اندک این بافت در خود ترمیمی و ایجاد التهاب در محل آسیب، بسیار دشوار است. تاکنون پژوهش‌های متعددی برای ترمیم مفاصل آسیب دیده انجام شده است اما هر یک از روش‌های پیشنهادی منافع و معایب خود را داشته‌اند و تاکنون درمان قطعی برای این‌دسته از آسیب‌ها معرفی نشده است.

یکی از روش‌های ترمیم مفصل می‌تواند استفاده از ساختاری متشکل از کره‌های سلولی باشد که از سلول‌های بنیادی مزانشیمی ساخته شده‌اند. با توجه به توانایی این سلول‌ها در برهم‌کنش‌های بین‌سلولی، تقسیم و تمایز به بافت هدف، سود جستن از کره‌های سلولی تشکیل شده از آنها در کنار هم به عنوان بلوک‌های ساختمانی برای ترمیم مفصل آسیب‌دیده موثر به نظر می‌رسد.

به همین منظور محققان پژوهشی طراحی کردند که طی آن برای ترمیم آسیب وارده به مفاصل از کره‌های سلولی متشکل از سلول‌های بنیادی مزانشیمی استفاده شد که درون آن‌ها ریزذرات ترشح‌کننده کارتوژنین (به عنوان ماده القاکننده تمایز به مفصل) قرار داده شده بود.

علاوه‌بر این، کره‌های مذکور درون هیدروژلی از جنس ژلاتین متاکریلویل و کورکومین (که دارای خواص ضدالتهابی هستند) قرار داده شده، به محل آسیب مفصلی در حیوان مدل آزمایشگاهی انتقال یافتند. میزان ترمیم در مفصل دریافت‌کننده پیوند با روش‌های آزمایشگاهی بررسی شد.

نتایج این پژوهش که در مجله بین‌المللی Stem Cell Research & Therapy به چاپ رسیده است، نشان داد حضور کارتوژنین درون کره‌های سلولی منجر به القای سلول‌های بنیادی مزانشیمی برای تمایز به سلول‌های مفصل می‌شود.

همچنین مطالعات آزمایشگاهی نشان داد حضور کورکومین منجر به کاهش تولید عوامل التهابی به وسیله سلول‌های بنیادی مزانشیمی می‌شود؛ و در بدن حیوان مدل دریافت‌کننده پیوند، حضور کورکومین باعث شد بافت مفصلی حاصل ساختاری نزدیک‌تر به مفاصل طبیعی داشته باشد.

نتایج این پژوهش نشان داد استفاده از کندروژنین و کورکومین در کنار کره‌های سلول‌های بنیادی مزانشیمی می‌تواند ترمیم آسیب‌های مفصلی را بهبود بخشد.

دکتر فاطمه باقری، نگار عسگری، دکتر محمدرضا باغبان اسلامی‌نژاد و همکارانشان در دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشگاه رویان و آبو آکادمی فنلاند این پروژه را به نتیجه رساندند.